Các trận mưa sao băng lớn trong năm 2010 và cách quan sát tốt nhất!

Có bảy mưa sao băng lớn còn lại trong năm 2010 (các trận khác diễn ra vào đầu tháng một năm 2010), với tần suất dày đặc hơn những trận khác. Ví dụ, tháng tư của Lyrids dự kiến sẽ thấy khoảng 15 sao băng một giờ lúc cao điểm nếu xem trong điều kiện tốt. Bây giờ, nếu bạn quan sát ở cũng điều kiện tốt như thế với tần suất cao như Perseids tháng tám hoặc tháng mười hai của Geminids, bạn có thể chứng kiến lên đến 100 sao băng một giờ trong thời gian cao điểm của trận mưa.

Cho dù bạn đang xem từ một khu vực trung tâm thành phố hoặc nông thôn, đây là một số mẹo nhỏ giúp bạn thưởng thức một trận mưa sao băng tốt nhất trong năm 2010.

Trước tiên ta nói một chút về mặt trăng - mặc dù nó ko phải là đối tượng để bạn ngắm trong các buổi mưa sao băng. Ánh sáng phản chiếu lại mặt trăng có thể ảnh hưởng đến những vạch sao băng cũng như ánh sáng chói từ các thành phố lớn. Bạn không thể làm gì lúc này, khi mà mặt trăng đã lên. Mặc dù trận Perseids và Geminids năm 2010 chia sẻ bầu trời đêm với mặt trăng, nhưng hứa hẹn vẫn còn nhiều trận mưa sao băng lớn khác mà không có mặt trăng làm ảnh hưởng.

Điều tốt nhất bạn có thể làm để tối đa hóa số lượng các sao băng bạn sẽ thấy là tìm một vị trí quang đảng và càng xa vùng ô nhiễm ánh sáng đô thị càng tốt. Nếu bạn thích cắm trại, hãy thử lập kế hoạch một chuyến đi trùng với các ngày của một trong những mưa sao băng được liệt kê dưới đây. Một khi bạn tìm ra vị trí tốt để xem, hãy nhìn lên phía bầu trời, vị trí mà mưa sao băng sẽ thấy được nhiều nhất ở đó, tất nhiên các ngôi sao băng có thể xuất hiện bất cứ nơi nào trên bầu trời. Các sao băng sẽ luôn luôn xuất phát từ con đường đi từ chòm sao được đặt tên. Điểm này được gọi là điểm phát. Ví dụ, sao băng trong trận mưa sao băng Leonid sẽ xuất hiện từ chòm sao Leo. (Lưu ý: các chòm sao chỉ như là một công cụ chỉ dẫn  cho bạn vị trí mưa sao băng trên bầu trời đêm chứ không phi là nguồn thực tế của các trận mưa.)

Hãy mặc quần áo đủ ấm để chống chọi với cái lạnh ban đêm ( tất nhiên không phải mùa hè)

Tiếp theo, mang một thứ gì đó thoải mái để bạn có thể kê đầu. Kế hoạch là phải kiên nhẫn và xem ít nhất nửa giờ. Tốt nhất là bạn nên nằm xuống để thoải mái quan sát bầu trời đêm với cái nhìn bao quát nhât.

Cuối cùng, bỏ đi những kính thiên văn hoặc ống nhòm. Đừng có gắng tìm kiếm bất cứ điều gì trên bầu trời. Thay vào đó, hãy để mắt bạn thư giản và không nhìn vào bất kỳ vị trí cụ thể nào. Đôi mắt sẽ nhanh chóng phát hiện bất kỳ chuyển động lên bầu trời, và bạn sẽ có thể thấy được nhiều sao băng hơn.

Các trận mưa sao băng được liệt kê dưới đây sẽ cung cấp cách quan sát sao băng bình thường với hầu hết các thông tin của nó. Nó là những trận mưa có thể quan sát và tần số xuất hiện sao băng cao . Tất cả các trận mưa sao băng quan sát tốt nhất trong những giờ sau nửa đêm.

Lyrids

Nguồn gốc: C/1861 G1 Thatcher

Tâm điểm: chòm sao Lyra - trong đó tăng ở phía đông bắc khoảng 22:00

Ngày diễn ra: Ngày 16-25 tháng 4

Cao điểm: Sáng sớm ngày 22 Tháng Tư

Tần suất: Khoảng 15 sao băng / giờ

Thời gian quan sát tốt nhất: Vào đêm cao điểm dự kiến (ngày 22 tháng 4), mặt trăng bán nguyệt sẽ lặn từ 1 đến 2:00 ở bán cầu bắc, để lại một bầu trời tối . Người xem ở Nam bán cầu sẽ không nhìn thấy được nhiều ngôi sao băng của trận mưa Lyrid so với người xem phía bắc xích đạo.

Vận tốc sao băng: Mưa sao băng Lyrid đâm vào bầu khí quyển với tốc độ trung bình 48 km (30 dặm) mỗi giây, kéo theo cái đuôi sáng có thể được quan sát vài giây.

Eta Aquarids

Nguồn gốc: 1P Halley

Tâm điểm: chòm sao Aquarius

Ngày diễn ra: 28 Tháng Tư-21 tháng 5

Cao điểm: Sáng sớm 06 tháng năm

Tần suất: Lên đến khoảng 60 sao băng / giờ (phía Nam bán cầu), 15 sao băng / giờ (phía bắc bán cầu). Một mặt trăng gần bán nguyệt dự kiến sẽ cản trở người xem

Quan sát tốt nhất: trước khi bình minh

Vận tốc sao băng: 67 km (42 dặm) mỗi giây

Delta Aquarids

Nguồn gốc: không rõ

Tâm điểm: chòm sao Aquarius

Ngày diễn ra: 14 tháng 7-tháng tám 18

Cao điểm: Không có cao điểm nhất định, nhưng đêm xung quanh ngày 30 tháng 7 có thể là tốt nhất

Tần suất: Khoảng 15 sao băng / giờ (phía bắc bán cầu). Thật không may, một mặt trăng gần sẽ gây cản trở quan sát nhiều vào giờ cao điểm

Quan sát tốt nhất: Một hay hai giờ trước khi bình minh. Ở Nam bán cầu và ở các vĩ độ nhiệt đới của Bắc bán cầu sẽ ngắm được tốt nhất.

Vận tốc sao băng: 42 km (26 dặm) mỗi giây

Perseids

Nguồn gốc: 109P/Swift-Tuttle

Tâm điểm: chòm sao Perseus

Thời điểm diễn ra: Perseids bắt đầu gia tăng vào đầu tháng Tám.

Cao điểm: Đêm của Ngày 12-Ngày 13 tháng 8

Tần suất: Khoảng 50 sao băng / giờ

Quan sát tốt nhất: mặt trăng sẽ lặn vào buổi chiều tối, cho phép nhìn được tốt nhất trước khi bình minh

Vận tốc sao băng: 61 km (38 dặm) mỗi giây

Lưu ý: Trận mưa sao băng Perseid là một trong những trận mưa sao băng dễ nhìn nhất và được nhiều người trông đợi trong năm nay. Trận mưa sao băng này nằm trong số các trận mưa sao băng sáng nhất. 

Orionids

Nguồn gốc: 1P/Halley

Tâm điểm: phía bắc của sao Betelgeuse- 1 ngôi sao sáng của Orion.

Thời điểm diễn ra: Ngày 4 tháng 10-tháng mười một 14

Cao điểm: Đêm của 22 Tháng 10, nhưng ánh sáng phản chiếu ra từ mặt trăng gần như làm cho trận mưa sao băng này kém phần thú vi .

Tần suất: Khoảng 15 sao băng / giờ, nếu bầu trời là bóng tối

Quan sát tốt nhất: Một hay hai giờ trước khi bình minh

Vận tốc sao băng: 68 km (42 dặm) mỗi giây

Lưu ý: Với tốc độ bay nhanh thứ hai của trong các trận mưa sao băng hàng năm, mưa sao băng Orionids có màu vàng và màu xanh lá cây đã được biết đến từ một quả cầu lửa xa xưa.

Leonids

Nguồn gốc: 55P/Tempel-Tuttle

Tâm điểm: chòm sao Leo

Thời điểm diễn ra: Ngày 07-Ngày 28 tháng 11

Cao điểm: Đêm của Ngày 17-18 tháng 11

Tần suất: Khoảng 15 mỗi giờ

Quan sát tốt nhất: Mặt trăng sẽ lặn sau nửa đêm, cho một bầu trời tối. Thời gian tốt nhất là trước bình minh.

Vận tốc sao băng: 71 km (44 dặm) mỗi thứ hai

Lưu ý: Mưa sao băng Leonids đã không chỉ có số mưa sao băng tốt nhất trong lịch sử, mà còn có thể đạt được trạng thái của cơn bão sao băng. Trong một cơn bão sao băng Leonid, nhiều ngàn sao băng 1 giờ có thể chụp trên bầu trời. Các nhà khoa học tin rằng những cơn bão xảy ra trong các chu kỳ của khoảng 33 năm, mặc dù lý do không rõ. Các tài liệu cuối của cơn bão sao băng Leonid xảy ra vào năm 2002.

Geminids

Nguồn gốc: 3.200 Phaethon

Tâm điểm: chòm sao Gemini

Thời gian diễn ra: Ngày 04-16 Tháng 12

Cao điểm: Đêm của ngày 13 tháng 12 -14

Tần suất: Khoảng 50 sao băng / giờ

Quan sát tốt nhất: 02:00 sáng

Vận tốc sao băng: 35 km (22 dặm) mỗi thứ hai

Lưu ý: Thông thường, mưa sao băng Geminids hoặc tháng tám của sao băng Perseids là những trận mưa dễ thấy trong năm. Geminids thường được coi là cơ hội tốt nhất cho những người trẻ bởi vì nó bắt đầu từ khoảng 9h hoặc 10h tối.

Nguyễn Văn Nam - PAC

Theo NASA