Sao Mộc sẽ là vật thể sáng thứ 2 sau Mặt Trăng trên bầu trời đêm!

Nếu bạn phải bước ra ngoài vào lúc nửa đêm, có vài thứ mà bạn thật sự cần phải nhìn ngắm. Sao Mộc đang tiến đến vị trí đối lập, chuẩn bị cho một cuộc gặp gỡ gần nhất giữa hai hành tinh trong hơn một thập kỷ qua, và đó là một điều thật sự tuyệt vời.

"Hôn vào những vết đỏ" - bức ảnh chụp qua một kính thiên văn 10-inch bởi Alan Friedman từ Buffalo, New York

Thời gian diễn ra sự tiếp cận này là đêm 20 - 21 tháng 9. Sự kiện này còn được gọi là "đêm đối lập", bởi vì Sao Mộc sẽ ở vị trí đối lập với mặt trời, mọc lên lúc Mặt Trời lặn và sẽ ở đỉnh đầu vào lúc nửa đêm. Trong số tất cả "cư dân" của bầu trời đêm thời gian này, Sao Mộc sẽ chỉ đứng sau Mặt Trăng về độ sáng.

Trái Đất - Sao Mộc sẽ gặp gỡ nhau sau mỗi chu kỳ 13 tháng, đó là thời điểm Trái Đất vượt qua Sao Mộc trên đường đua của chúng quanh Mặt Trời. Bởi vì Trái Đất, và cả Sao Mộc nữa, có quỹ đạo quanh Mặt Trời không phải là một đường tròn hoàn hảo, nên chúng không giữ khoảng cách giống nhau mỗi lần Trái Đất vượt qua. Ngày 20 tháng 9, Mộc sẽ  ở vị trí gần Trái đất hơn khoảng cách cuộc gặp gỡ trước đó đến 75 triệu km. Cuộc gặp gỡ "gần gũi" này sẽ không lặp lại cho đến năm 2022.

Thật tuyệt vời nếu buổi quan sát có thêm sự hỗ trợ của kính thiên văn. Bởi vì Sao Mộc đang ở rất gần, có thể nhìn thấy được nhiều chi tiết trên đĩa hành tinh này. Ví dụ, Vết Đỏ Lớn, một cơn bão có kích thước gấp đôi Trái Đất, có thể nhìn thấy rõ qua kính thiên văn.

Ngoài ra, thương hiệu nổi tiếng của Sao Mộc: Vành đai phía nam xích đạo (South Equatorial Belt) đã biến mất gần đây, có thể nó đã bị nhấn chìm bên dưới các đám mây cao. Các nhà nghiên cứu nói rằng nó có thể xuất hiện lại vào bất cứ lúc nào.

Các nhà thiên văn nghiệp dư trong những báo cáo gần đây cho thấy một số lượng đáng ngạc nhiên các quả cầu lửa trong bầu khí quyển Sao Mộc. Rõ ràng, có nhiều tiểu hành tinh nhỏ hoặc các mảnh sao chổi đã lao vào hành tinh khổng lồ này và nổ tung giữa các đám mây. Các nhà nghiên cứu cho biết các cuộc tấn công này có thể diễn ra vài lần trong một tháng.

Vị trí của Sao Mộc lúc 19h ngày 19/9/2010, ảnh mô phỏng từ phần mềm Stellarium

Vị trí các mặt trăng của Sao Mộc lúc 19h

Cuối cùng, chúng ta không thể quên được các mặt trăng của Sao Mộc, bởi vì chúng cũng tham gia vào cuộc gặp gỡ "thân mật" với Trái Đất. Chúng có kích thước bằng một hành tinh, và là thế giới của các núi lửa hoạt động (Io), các đại dương ngầm (Europa), vô số các miệng hố thiên thạch (Callisto), và những con kênh bí ẩn (Ganymede).

Khi Galileo phát hiện ra chúng cách đây 400 năm, chúng xuất hiện không hơn những chấm sáng bình thường qua chiếc kính thiên văn của ông. Các kính thiên văn nghiệp dư lớn và hiện đại ngày nay đã có thể thấy được đĩa hành tinh với nhiều đốm màu sắc.

Thật trùng hợp, hành tinh Sao Thiên Vương cũng tiến đến vị trí đối lập ngày 21 tháng 9. Vào đêm đó, nó sẽ đi du lịch trên bầu trời cùng với Sao Mộc, mặc dù không đủ gần để tỏa sáng. Kích thước chỉ bằng một phần ba Sao Mộc và xa hơn đến năm lần, Sao Thiên Vương hầu như không thể nhìn thấy bằng mắt thường, mà chỉ có thể nhìn qua một chiếc kính thiên văn nhỏ. Hãy hướng kính thiên văn về phía Sao Mộc và bạn sẽ thấy được "viên ngọc bích" Sao Thiên Vương thấp hơn 1 độ.

Không hy vọng Sao Mộc sẽ sáng "hơn cả Mặt Trăng" như một bài báo đã viết gần đây, nhưng sự hiện diện và tỏa sáng của Sao Mộc vào thời gian này sẽ mang lại cho bạn một đêm Trung thu đầy cảm xúc, và còn gì tuyệt vời hơn nếu các bữa tiệc như thế lại có sự hiện diện của một chiếc kính thiên văn.

Chúc bạn có một đêm Trung thu hạnh phúc!

Phan Thanh Hiền - PAC (Theo spacedaily)